Nun requirimento remitido pola Inspección de Traballo e da Seguridade Social  (ITSS) á Consellaría de Educación ponse negro sobre branco que a Consellaría de Educación arrastra desde o comezo de curso diversas deficiencias e incorreccións, desde a perspectiva da protección da saúde do persoal que traballa ao seu cargo nos centros educativos. A resolución da Inspección de Traballo chega logo de dúas denuncias presentadas pola CIG, centradas no persoal docente e non docente, polo incumprimento da lei de prevención de riscos laborais e a desprotección da saúde de quen traballamos nas escolas e institutos do país.

Estes son os puntos máis destacados do informe da Inspección: 

A Consellaría non ten capacidade para a vixilancia e protección da saúde do seu persoal. A Inspección de Traballo confirma que a Consellaría de Educación se declarou incapaz de asumir cos seus propios medios a elaboración de avaliacións específicas de exposición á covid-19. Esta realidade foi denunciada reiteradamente pola CIG-Ensino dada a insuficiencia e incapacidade dos servizos de prevención provinciais propios debido á escasa dotación de persoal, a paralización absoluta dos comités de seguridade e saúde laboral e a propia desidia da Consellaría en todo o que ten a ver coa protección da saúde do persoal.  

A Consellaría permitiu que CUALTIS, empresa contratada para a realización de plans, se desentendese da elaboración de avaliacións propias e diferentes de cada centro. Queda demostrado no informe da ITSS que non se fixeron avaliacións específicas nos centros. A “imposibilidade” para asumir directamente o traballo foi a escusa da Consellaría para a contratación da empresa CUALTIS. A Inspección de Traballo desvela que as “avaliacións específicas” que lle foron entregadas por esta empresa teñen un “contido idéntico” agás peculiaridades intrínsecas de cada centro (número de aulas, entradas e saídas…) que non gardan relación coa adopción de medidas a adoptar recollidas no protocolo e na avaliación. É dicir, CUALTIS non elaborou ningunha avaliación específica centro a centro, nin tan sequera por tipoloxía destes, senón que fixo un “corta e pega” con informes idénticos desde o punto de vista da prevención da saúde.  

A Consellaría pretende lavarse as mans e responsabiliza os centros educativos das deficiencias nos Plans de adaptación á covid-19. A administración, segundo se recolle na resolución da ITSS, xustificou as incorreccións dos Plans de cada centro na “responsabilidade de cada centro” na adaptación dos “plans modelo” elaborados por CUALTIS, aludindo expresamente á “autonomía de xestión dos centros”.  

A Inspección de Traballo detecta contradicións no Protocolo da Consellaría e indica que a administración debe dotar de EPIs a todos os centros. Na resolución, a Inspección de Traballo deixa constancia de que os plans entregados non están actualizados ás propias normas impostas pola administración e sinala como o propio Protocolo entra en contradición con recomendacións das autoridades sanitarias e outros protocolos elaborados para outros ámbitos laborais.

• Remárcanse, por exemplo, incoherencias nas indicacións de uso de máscaras cirúrxicas ou FFP2 cando se acompaña a persoas con síntoma compatíbeis coa covid-19.
• Non se estabelecen as características técnicas de batas desbotábeis malia seren EPIs e nin tan sequera se chegan a mencionar no Protocolo xeral da Consellaría nin nos entregados pola empresa privada.
• Aínda que se mencionas as luvas de nitrilo nalgúns casos (persoal de limpeza) non aparece en ningún caso as normas que deben cumprir.
• Destaca a contradición entre o material de protección que debe usar o persoal de acompañamento a un alumno con síntomas (“só” con máscara cirúrxica) e o que ten que usar o persoal de limpeza (“EPIs pertinentes, máscara FFP2 e luvas de protección”). 

A resolución confirma incoherencias na definición do nivel de risco e a incerteza sobre a verdadeira exposición a este do persoal dos centros educativos. Así, pode lerse no informe da ITSS que “se fai depender a valoración da exposición dos traballadores de certas condicións que non sempre poden darse, o que implica incerteza sobre a verdadeira exposición á que se encontran sometidos os traballadores do centro”. Tamén se afirma que “non se concretan cales son as tarefas posíbeis nas que o risco por exposición se agrava”, o que fai necesario, para a Inspección de Traballo, “unha valoración sobre o nivel de exposición do traballador e sobre a necesidade de dotalo dos EPIs pertinentes (cando menos das vías respiratorias de nivel FFP2 para aquelas tarefas de maior risco)”, coincidindo exactamente coa demanda que desde a CIG-Ensino vimos facendo desde hai meses e que a Consellaría se nega a aplicar. Á hora de identificar esa maior exposición ao risco, na resolución cítase expresamente non só a quen ten que acompañar a alumnado con síntomas senón tamén a docentes de Audición e Linguaxe ou persoal coidador que atende a alumnado con NEE.

A Inspección de Traballo indica que é necesaria unha maior concreción para poder determina cando  se fai preciso o emprego de EPIs de protección biolóxica, o que confirma o que desde a CIG denunciamos en relación a desprotección á que nos leva a irresponsabilidade da Consellaría.

A irresponsabilidade da Consellaría, ao descuberto: non sabe, non contesta. No informe pode confirmarse o nivel de irresponsabilidade da administración, ao afirmar esta que “descoñece se os EPIs se atopan ou non a disposición do persoal dos centros”, alegando que “en virtude do principio de autonomía de cada centro, corresponde ao orzamento asignado ao mesmo, o proceder á adquisición dos EPIs pertinentes.” Toda unha declaración da evasión da responsabilidade na que está instalada a Xunta desde o comezo da pandemia e especialmente desde o comezo de curso.

A Consellaría ocúltalle información á Inspección de Traballo. Malia terlle reiterado a necesidade de xustificar a entrega de máscaras FFP2, a Xunta non aportou ningunha documentación, obviamente porque non existe. Neste sentido a Inspección tamén afirma que existen incongruencias nas avaliacións feitas por CUALTIS, confundindo máscaras hixiénicas (as tan criticadas do “sentidiño” pola baixa calidade) con cirúrxicas, cando son claramente diferentes.

O profesorado que solicita a consideración de vulnerábel, desprezado pola Consellaría. Só de desprezo se pode cualificar a afirmación de que non foi até o 6 de outubro cando, pola incapacidade de dar resposta ás solicitude feitas, se lle encomendou estas valoracións á empresa CUALTIS, cunha contrata limitada a 850 valoracións. No informe da Inspección a Consellaría chega a afirmar que non pode facilitar datos sobre posíbeis adaptacións de postos de traballo para docentes vulnerábeis xa que “ a adaptación corresponde a cada centro”.

Fronte a este intento de cargar a responsabilidade nas direccións, a resolución da Inspección de Traballo é contundente: “NON É RESPONSABILIDADE DE CADA UN DOS CENTROS SENÓN  DO SERVIZO DE PREVENCIÓN…PROCEDER A ELABORAR A NECESARIA ADAPTACIÓN DO POSTO DE TRABALLO”.

A formación para a protección da saúde é insuficiente. A Inspección de Traballo constata que non se pode acreditar, pola información dada pola Consellaría, que a totalidade do persoal docente e non docente teña recibido a formación pertinente e indica que se debe organizar pola Consellaría novas xornadas formativas, incidindo especialmente nos equipos covid-19. 

A Consellaría deberá xustificar a suficiencia do persoal de limpeza. Despois da denuncia e o conflito colectivo interposto pola CIG, a Consellaría procedeu a reforzar o persoal de limpeza en 77 centros, sen que a administración aportase máis datos sobre número de persoas contratada e a que centros se destinan, polo que a Inspección solicita eses datos para poder xustificar ou non a suficiencia do persoal de limpeza.

A Inspección de Traballo censura a ausencia de negociación cos sindicatos. Na resolución queda confirmada a denuncia da CIG dunha total ausencia de negociación por parte da Consellaría nos cambios dos protocolos e na adaptacións destes aos diferentes centros. Así, afirmase que os responsábeis de Educación foron incapaces de “concretar ningunha data de reunión nin plan de acción ao respecto para lograr un acordo” coa representación dos e das traballadoras sobre os plans de continuidade correspondente a cada centro. Por tal motivo, a Inspección indícalle á Consellaría que debe “convocar as reunións que resulten precisas para acordar os plans de continuidade e as modificacións que resulten precisas nos protocolos e plans de continxencias”.